FAQ over PFAS voor de huisartsen
Wat zijn pfas?
Per- en polyfluoralkylstoffen, ook pfas (spreek uit als "P-fas") genoemd, zijn een grote groep van enkele duizenden synthetische chemicaliën. Ze hebben eigenschappen die erg gewaardeerd worden, zoals: er blijft niets aan kleven, ze zijn waterafstotend en hittebestendig. Sinds de jaren 1950 worden ze gebruikt in talrijke industriële sectoren en alledaagse consumptieproducten: textiel, voedselverpakkingen, koelgassen, antiaanbaklagen, cosmetica, medische hulpmiddelen, gewasbeschermingsmiddelen, enz. Er zijn al meer dan 6.000 verschillende moleculen bekend.
Ze worden soms "eeuwige chemicaliën" genoemd omdat ze zeer langzaam afbreken in het milieu en in het menselijk lichaam.
Waar vinden we pfas in onze omgeving?
In elke omgeving vinden we pfas: voeding (vis, producten die verpakt zijn in materiaal dat pfas bevat), water, binnen- en buitenlucht, stof, aarde en in bepaalde alledaagse producten (pannen met antiaanbaklaag, kleding, voedselverpakkingen, cosmetica, enz.)
Waarom vormen ze een probleem?
Wetenschappelijke studies tonen aan dat de blootstelling aan bepaalde pfas schadelijke gevolgen kan hebben voor de gezondheid, zoals: verhoogde cholesterol, kanker, impact op de vruchtbaarheid en de ontwikkeling van de foetus, op de lever, de nieren, enz. Er wordt ook vermoed dat ze het endocriene systeem (de schildklier) en het immuunsysteem verstoren.
Hoe kunt u uw blootstelling aan pfas verminderen?
De belangrijkste bron van pfas-besmetting is de consumptie van voedsel of water dat pfas bevat. Het is onmogelijk om pfas volledig te vermijden, maar u kunt de blootstelling wel verminderen. In het bijzonder zwangere vrouwen, jonge kinderen en personen met een kinderwens wordt aangeraden om hun blootstelling aan pfas te beperken. Hier vindt u een aantal tips:
- Vermijd wegwerpverpakkingen en artikelen van karton zoals bekers, borden en pizza-, fastfood- en takeawaydozen.
- Eet minder vis, weekdieren en schaaldieren.
- Geef de voorkeur aan voedsel uit de biologische landbouw.
- Vraag informatie over de kwaliteit van uw leidingwater. Als het te sterk verontreinigd is, kunt u overwegen het met een doeltreffend systeem te filteren.
- Vermijd pannen en kookgerei met een PTFEantiaanbaklaag (wafel- en tosti-ijzer, pannetjes van een raclettetoestel, ...)
- Vraag informatie wanneer u outdoorspullen koopt (kampeertenten, rugzakken, …)
- Kies kleding zonder Gore-Tex- of Teflon™- technologie.
- Koop bij voorkeur tweedehandskleding. Was nieuwe kleding voor u ze draagt.
- Vermijd ‘langhoudende’ en ‘waterproof’ make-up, nagellak en vloeibare lippenstift.
- Gebruik de eenvoudigste onderhouds- en reinigingsproducten: witte azijn, zuiveringszout, ...
- Let zorgvuldig op de keuze van producten en materialen bij verbouwings- of renovatiewerken.
Bevat leidingwater pfas?
Het water in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voldoet aan Richtlijn (EU) 2020/2184 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2020 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water. Het is dus perfect drinkbaar. Dat betekent echter niet dat er geen sporen van pfas in gevonden kunnen worden. Op de website van VIVAQUA vindt u meer informatie: https://www.vivaqua.be/nl/faq-pfas-nl